شاید در تبلیغات، وبلاگ‌ها و مجلات سینمایی شایعاتی در مورد بوتاکس افراد مشهور خوانده باشید، یا شاید از دوستانتان شنیده باشید اما تصورات غلط زیادی درباره درمان بوتاکس و نحوه استفاده از آن وجود دارد.
لوازم‌آرایشی و بهداشتی بوتاکس از زمان اخذ تأییدیه توسط ایالات‌متحده از سازمان FDA در سال 2002 در دسترس است. و بوتاکس برای اهداف پزشکی (مانند اسپاسم عضلانی کنترل نشده) تزریق‌شده است و برای اولین بار باهدف آرایشی و بهداشتی بوتاکس برای صاف کردن خطوط اخم بین ابروهای پس از اخذ تأییدیه از FDA مورداستفاده قرار گرفت، اگرچه بعداً برای سایر چین و چروک‌های صورت نیز استفاده شد.
در سال 2017، سم بوتولینوم معروف‌ترین روش آرایشی بدون جراحی در ایالات‌متحده با 1.548.236 تزریق (مرکب از بوتاکس، دیسپورت و اگزیومین) بود که توسط پزشکان و دستیاران آنها و پرستاران تزریق می‌شد. در این مقاله فقط حقایق و همچنین توصیه‌های پزشکان متخصص محترم ارائه‌شده است. پس از خواندن این مقاله، برای گرفتن پاسخ سؤالات خود در مورد تزریق بوتاکس، واکنش‌ها و نگرانی‌هایتان در این رابطه با پزشک خود تماس بگیرید.
بوتاکس آرایشی چیست
بوتاکس برای سه هدف اصلی استفاده می‌شود: کنترل اسپاسم ماهیچه ای، تعریق شدید زیر بغل و بهبود زیبایی. در این مقاله ما روی سومین هدف متمرکز شده‌ایم و بوتاکس آرایشی را که حاوی سم بوتولینوم نوع A (ماده مؤثر)، آلبومین انسانی (پروتئین موجود در پلاسمای خون انسان) و کلرید سدیم است معرفی می‌کنیم.
بوتاکس آرایشی برای برطرف کردن “خطوط اخم” بین ابروهای شما که شما را خسته، ناراضی یا عصبانی جلوه می‌دهند به کار می‌رود.بااین‌حال، بوتاکس همچنین برای رفع خطوط افقی پیشانی، خط لبخند، خطوط ماریتنت در گوشه‌های دهان و خطوط اطراف لب‌ها در افراد سیگاری به کار می‌رود.
بوتاکس آرایشی را با پرکننده‌های تزریقی (فیلرها) اشتباه نگیرید. پرکننده‌های پوستی کاربرد متفاوتی دارند و با برجسته کردن بافت‌ها باعث می‌شوند تا خطوط و چین و چروک‌ها کم رنگ‌تر شوند و یا از بین بروند.
پزشک شما می‌تواند به شما کمک کند تصمیم بگیرید که کدام روش مشکلات ظاهری چهره خاص شمارا برطرف می‌کند، اگرچه به‌عنوان یک قاعده کلی، بوتاکس بیشتر در قسمت فوقانی صورت و پرکننده‌ها بیشتر در سایر نواحی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
آیا شما کیس خوبی برای بوتاکس هستید
در ایالات متحده، FDA بوتاکس آرایشی را برای افراد 18 تا 65 ساله تأیید کرده است. اما اگر به هر دلیلی یکی از مشکلات زیر را دارید نباید از آن استفاده کنید:
• به هرگونه ترکیبات موجود در بوتاکس یا بوتاکس آرایشی حساسیت نشان می‌دهید
• نسبت به نوع دیگری از سم بوتولینوم (مانند Myobloc، Xeomin یا Dysport) حساسیت دارید، یا در گذشته نسبت به عوارض جانبی این محصولات واکنش نشان داده‌اید.
• در ناحیه تزریق عفونت پوستی یا مشکلات دیگری داشته باشید
• مشکلات تنفسی مانند آسم دارید
• در قورت دادن غذا مشکل دارید
• مشکلات خونریزی دارید
• قصد دارید عمل جراحی داشته باشید
• جراحی صورت انجام داده‌اید
• دار ضعف عضلات پیشانی هستید
• پلک‌های افتاده دارید
• داروهای خاص، ویتامین‌ها یا مکمل‌های خاصی را اخیراً مصرف کرده‌اید
انتظار نمی‌رود که بوتاکس آرایشی به اندازه کافی در بدن سیر کند تا روی جنین یا نوزاد شیرخوار تأثیر بگذارد. با این حال، به دلایل اخلاقی در مطالعات بالینی بر روی زنان حامله یا مادران تازه زایمان کرده بوتاکس انجام نشده است، بنابراین هیچ کس با اطمینان نمی‌داند که ایا ضرری متوجه این افراد هست یا خیر.
بنابراین، اگر قصد دارید بچه‌دار شوید، باردار هستید، قصد شیر دادن نوزاد دارید یا در دوران شیردهی هستید، نباید تزریق بوتاکس انجام دهید. بهتر است سلامتی خود را حفظ کنید و همیشه می‌توانید بعداً بوتاکس انجام دهید.
تزریق بوتاکس چگونه عمل می کند
چین و چروک در پوست به طور معمول عمود بر عضله منقبض شده مستقر در زیر پوست تشکیل می‌شود. به عنوان مثال، عضله پیشانی یک عضله عمودی است و هنگامی که منقبض می‌شود (مثلاً زمانی که ابروهای خود را بالا می‌برید)، خطوط (چین و چروک) افقی تشکیل می‌دهد.
به همین ترتیب، دو عضله که باعث ایجاد خطوط اخم می‌شوند، بین ابروها به صورت افقی قرار گرفته‌اند، و هنگام انقباض، به صورت خطوط اخم عمودی ظاهر می‌شوند.بوتاکس آرایشی در عضلات، در جایی که باعث تحریک عصب آن بافت‌ها می‌شود تزریق می‌شود. فعالیت عضلانی که باعث ایجاد خطوط اخم می‌شود کاهش می‌یابد و ظاهری نرم‌تر حاصل می‌شود.
بوتاکس به دو تا چهار روز زمان نیاز دارد تا بتواند به انتهای عصب که به طور معمول باعث تحریک عضلات و انقباض می‌شود وصل شود. حداکثر تأثیر بوتاکس معمولاً طی 10-14 روز رخ می‌دهد. بنابراین، هر تأثیری که طی دو هفته پس از تزریق به دست می‌آید، باید حداکثر تأثیر در نظر گرفته شود.
آیا بوتاکس دردناک است
هر تزریقی می‌تواند دردناک باشد، اما سوزن‌هایی که برای تزریق بوتاکس استفاده می‌شود بسیار کوچک است، بنابراین درد معمولاً بسیار کم است. 10-20 دقیقه قبل از تزریق می‌توان یک کرم بی حس کننده موضعی در محل مورد نظر استفاده کرد، بنابراین احساس درد زیادی نمی‌کنید.
ممکن است بعداً از از بین رفتن تأثیر کرم بی حسی، کمی احساس ناراحتی کنید. سایر عوارض جانبی آن در زیر ذکر شده است.
چند وقت یک بار باید تزریق بوتاکس انجام شود
احتمالاً دارید فکر می‌کنید بوتاکس چه مدت طول می‌کشد. بیشتر افراد تأثیر بوتاکس را برای سه تا چهار ماه مشاهده می‌کنند، اما چندین عامل ممکن است این دوره را کوتاه یا طولانی کنند:
• سن شما. افراد مسن با انعطاف عضلانی کمتر ممکن است تأثیر بوتاکس را زودتر از افراد جوان از دست بدهند
• ساختار صورت شما
• آیا شما سیگار می‌کشید
• رژیم غذایی شما
• آیا از پوست خود به خوبی مراقبت می‌کنید. یا اینکه آیا از میکرودرمابراسیون یا سایر روش‌های تجدید شونده صورت استفاده می‌کنید.
• چقدر در معرض نور خورشید قرار دارید
• چه بوتاکس را مکرراً استفاده کنید یا نه، با این حال به نظر می‌رسد تأثیر آن از فردی نسبت به فرد دیگر متفاوت باشد. برخی از آنها با استفاده مکرر ماندگاری بیشتری پیدا می‌کنند، در حالی که به نظر می‌رسد برخی دیگر نسبت به دارو مقاومت نشان می‌دهند و به درمان‌های مکرری نیاز دارند.
در هر صورت، توصیه نمی‌شود بیشتر از هر سه ماه یک بار در همان محل (مثلاً خطوط پنجه کلاغی) تزریق شود.
عوارض جانبی بوتاکس
عوارض جانبی بوتاکس احتمالاً شامل درد در محل تزریق، عفونت، التهاب، تورم، قرمزی، خونریزی و کبودی است. برخی از این علائم ممکن است نشان دهنده یک واکنش آلرژیک باشد. علائم دیگر آلرژی عبارت است از: خارش، خس‌خس سینه، آسم، بروز جوش‌های قرمز، سرگیجه و ضعف، همچنین خشکی دهان، خستگی، سردرد و گردن درد.
در صورت بروز مشکلات تنفسی یا احساس ضعف یا سرگیجه سریعاً با پزشک خود در میان بگذارید. ممکن است درباره عوارض جانبی دیگری نیز شنیده باشید، مانند بی حسی، افتادگی پلک‌ها، اسپاسم عضلات یا جابجایی ماده بوتاکس.
درصورتی‌که بوتاکس مؤثر باشد اسپاسم عضلانی در ناحیه تزریق بوتاکس رخ نمی‌دهد. از این گذشته، بوتاکس برای درمان اسپاسم های مرتبط با آن استفاده می‌شود.
این امکان وجود دارد که بوتاکس کمی فراتر از محل تزریق مورد نظر گسترش یابد و روی بافت‌های اطراف آن تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، در صورت تزریق به پیشانی ممکن است ابرو یا پلک‌های فوقانی شما، تحت تأثیر قرار بگیرند.
نحوه جلوگیری از عوارض جانبی بوتاکس
لیست عوارض جانبی احتمالی ذکر شده در این مقاله طولانی است، اما تجربه همه این موارد برای افراد بسیار نادر است. و پیروی از این شش نکته باعث کاهش یا جلوگیری از اکثر عوارض جانبی بوتاکس می‌شود:
- مطمئن شوید که پزشک شما در تزریق بوتاکس بسیار باتجربه بوده و یک متخصص است. به عنوان مثال، بوتاکس توسط دستیار پزشک و یا در دفتر شخصی پزشک مناسب نیست، زیرا در صورت بروز خطا، او تجهیزات فوری یا دانش پزشکی کافی نخواهد داشت. بنا بر گزارش‌های به‌دست آمده، برخی از افراد تزریق‌هایی را انجام داده‌اند که بیش از حد یا کمتر از حد مورد نیاز رقیق شده بودند، و همچنین محلول‌های تقلبی که اصلاً حاوی بوتاکس نبوده‌اند، تزریق شده‌اند.
- قبل از تزریق ، در مورد مشکلات بهداشتی خود با پزشک خود صحبت کنید.
در مورد داروها، ویتامین‌ها، داروهای گیاهی یا سایر مکمل‌های مصرفی به پزشک خود بگویید زیرا برخی از ترکیبات این مکمل‌ها می‌تواند با بوتاکس عوارض جانبی جدی ایجاد کند. ذکر این نکته حائز اهمیت است که از مصرف آنتی‌بیوتیک های تزریقی، شل کننده‌های عضلانی، داروهای سرماخوردگی و یا داروهای خواب پرهیز کنی. - دستورالعمل های قبل و بعد از تزریق پزشک خود را با دقت دنبال کنید.
- تمام عوارض جانبی را گزارش دهید. به ویژه مواردی که شما را آزار می دهد یا از بین نمی رود.
- از تزریق بوتاکس در “مهمانی بوتاکس” خانه شخصی خودداری کنید. شما باید در یک مرکز پزشکی بوتاکس کنید، جایی که می‌توان عوارض جانبی آن را فوراً درمان کرد. به هر حال ممکن است اثرات نهایی تزریق را در خانه مشاهده نکنید، زیرا معمولاً چند روز طول می‌کشد.
آیا بوتاکس برای چشم شما بی خطر است
بوتاکس همچنین برای درمان مشکلات عضلات چشم (استرابیسموس) و پیچ خوردگی کنترل نشده پلک (بلفارواسپاسم) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
البته برای جلوگیری از عوارض جانبی احتمالی آرایشی و بهداشتی بوتاکس مانند افتادگی پلک، بینایی مضاعف، تاری دید، کاهش بینایی، تورم پلک و خشکی چشم احتیاط لازم است. اگر بعد از تزریق هر یک از این موارد را دارید، آنها را به چشم پزشک و پزشک خود گزارش دهید.
هزینه بوتاکس
هزینه تزریق بوتاکس نسبت یک مکان به مکان دیگر و از یک پزشک به پزشک دیگر متفاوت است، بنابراین در مورد هزینه باید از پزشک خود بپرسید.
بعضی از پزشکان تعداد واحدهای تزریقی را برای محاسبه هزینه در نظر می‌گیرند. برخی پزشکان نیز هزینه را بر اساس تعداد محل تزریق محاسبه می‌کنند. به عنوان مثال، خطوط اخم با خطوط پنجه کلاغی و پیشانی متفاوت است.