اگر بخواهیم بسیار ساده توضیح بدهیم فست فشن یا مد سریع اصطلاحی است که خردهفروشان با ارائه استایل های مد ارزان و بیکیفیت بهطور گسترده بازار لباس را در دست میگیرند. درگذشته، خردهفروشان معمولاً سالانه چهار بار استایل های جدید را ارائه میدادند، اما امروزه این روال را تغییر دادهاند و هر هفته یک بار این سبکها را وارد بازار میکنند. این تولید مداوم، مصرفکنندگان “فست فشن” را تحریک کرده است تا از کیفیت لباسها دستبردارند و به سمت کیفیت کم و قیمت ارزان سوق پیدا کنند.
در مد سریع سودهای کلان نیز وجود دارد، بهویژه اگر یک خردهفروش بتواند از روند قدیمی به بازار روز دست پیدا کند و بتواند جنسهای جدید را عرضه کند. در صورت بروز هرگونه ضرر، این خردهفروشان قادر هستند با راهاندازی یک خط تولید محصول جدید بهسرعت این ضررهای مالی را جبران کنند. و از آنجا که لباس کالایی ارزان است (و هزینههای تولید ارزانی دارد)، بهراحتی میتوان مصرفکنندگان را برای خرید لباسهای جدید و جدیدترین استایل ها به فروشگاهها بکشانند.
تاریخچه فست فشن
اصطلاح فست فشن یا مد سریع به اوایل دهه ۱۹۹۰ بر میگردد، زمانی که برند زارا در نیویورک افتتاح و شروع بکار کرد، نیویورکتایمز از کلمه “فست فشن” برای توصیف، سبک تولید فوقالعاده سریع زارا استفاده کرد که میتوانست لباس را در عرض دوهفته از طراحیهای اولیه به فروشگاه انتقال بدهد.
بعدازآن، فروشندگان بسیاری مانند؛ H&M،J.Crew،Gap و تعداد زیادی از خردهفروشان با سرعتبالا، شروع به تولید لباس در کمترین زمان کردند. تمرکز همه آنها روی لباسهای ترندی با قیمت مناسب بود که درنهایت در سراسر اروپا گسترش یافتند، و بهمرور در دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ به بازار آمریکا نیز وارد شدند.
اگرچه همهی این برندها بر شروع بیفروغ و صعودی درخشان تأکید دارند تشخیص اینکه چه کسی دیگری را تحت تأثیر قرار داده است دشوار است. رشد سریع و مشخصی که امروزه این برندها را تعریف میکند با اقدامات کاهش هزینه همراه است و بسیاری از این شرکتها مایل به افشای جزییات بهرهکشی در کارگاههای تولیدیشان نیستند.
شروع فعالیت
اگر برای شما سؤال پیشآمده که چه زمانی ترندهای مد با این سرعت گیجکننده شروع به فعالیت کردند، جواب شما دهه ۱۹۶۰ است، زمانی که جوانان از لباسهای ارزانقیمتترند های جدید استقبال کردند و لباس های قدیمی و سنتی را پس زدند. و خیلی زود،برندهای فشن مجبور شدند راههایی برای پاسخگویی به افزایش تقاضا برای لباسهای مقرونبهصرفه پیدا کنند.
این امر منجر به باز شدن کارخانجات نساجی گسترده در سراسر جهان درحالتوسعه شد و به شرکتهای آمریکایی و اروپایی اجازه داد تا میلیونها دلار سود کنند. با استفاده از این استراتژی، مجموعههای لباس پیرامون آخرین ترندهای فشن ارائهشده در نمایشگاههای مد بهار و پاییز در نیویورک، پاریس و میلان، برای مشتریان، باکیفیت بالا و قیمت پایین ساخته شد.
مشکلات فست فشن
- زبالههای نساجی: مبلغی که یک شرکت در تولید لباس و زبالههای ناشی از لباسهای فروخته نشده در فروشگاهها هدر میدهد.
- شیوههای کار بهرهبرداری: کار نساجی که شامل کودکان، شرایط نامناسب کار و دستمزد پایین میشود.
- انتشار کربن: انتشار کربن مربوط به تولید و حملونقل لباس.
- مصرف آب و آلودگی: مقدار آب مورداستفاده در ساختن لباس و همچنین آلودگی بالقوهای که در ساخت لباس ایجاد میشود.
- خطرات بهداشت عمومی: رنگهای شیمیایی و سایر خطرات تولیدی که بر سلامت جامعه و کارگران نساجی تأثیر میگذارد از کیفیت هوا و آب تا تأثیرات فیزیکی ناشی از کار.
آینده فست فشن چگونه است
دلیل اینکه فست فشن را بهعنوان مد یکبار مصرف میشناسند مقدار قابل توجه از زبالههای مرتبط با آن است. با درک و پذیرش مصرف کنندگان از کیفیت پایین این لباسها در ازای قیمت پایین و لزوم تعویض آنها خیلی سریع میتوانند آنها را دور بیندازند و به سراغ ترند بعدی بروند. اگرچه این موضوع جدیدی در صنعت مد نیست، زیرا همواره روندترند های مازاد مصرف وجود داشته اما فست فشن موجب افزایش نرخ بالای آلودگی گشته است.
خردهفروشانی مانند اچ اندام به دنبال راه حلهای بلندمدت و کاهش رد پای کربنی خود از محیطزیست هستند. اگرچه آنها یکی از دلایل اصلی لبریز کردن دنیا با لباسهای ارزانقیمت هستند، اغلب همین کالاها را در کشورهای تولیدکننده بازیافت میکنند و آنها را تبدیل به پتو موکت عایق و مواد داخل بالش میکنند.
با توجه به اینکه بخشهای مختلف فست فشن متکی به برنامههای تجاری است که تولید انبوه را با سرعتبالا ترغیب میکند که منجر به آسیبهای جانبی میشود. برخی شاخصها مبنی بر کاهش فست فشن وجود دارد اما تا زمانی که طرحهای اجتماعی و زیستمحیطی شرکتها تحت تأثیر خردهفروشان باشد و تقاضای بالای مصرفکننده باقی بماند، فست فشن الگویی برای تجارت در آینده پیشبینی میشود.