ژان پل گوتیه متولد ۲۴ آوریل ۱۹۵۲ در فرانسه و یک طراح لباس درزمینه haute couture و ready-to-wear است. او در صنعت فشن بهعنوان “enfant terrible” توصیف میشود (به معنای شخصی باهوش اما جنجالی) و به دلیل طرحهای جدال آمیز خود شناختهشده است.
گوتیه نام تجاری معروف فشن خود را در سال ۱۹۸۲ تأسیس کرد که، در سال ۱۹۹۳ با تولید عطر گسترش یافت. او مدیر خلاقیت خانه لوکس فرانسوی هرمس از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ بود. وی پس از پنجاهمین سالگرد نمایش لباسهای haute couture در هفته مد پاریس در ژانویه سال ۲۰۲۰ در حالی بازنشسته شد که در سخنرانی خود گفت؛ من هرگز دنیای مد را ترک نخواهم کرد.
بیشتر با گوتیه آشنا شوید
گوتیه تا دهه ۱۹۸۰ یک قدرت در دنیای فشن بود و به همین دلیل بلیت نمایشهای وی بیشترین فروش را در پاریس داشت. اما منتقدان وی بر این عقیده بودند که او یک طراح برای قربانیان فشن است. به گفته منتقدان گوتیه لباسهای او قابل پوشیدن نیستند زیرا با استفاده از شکلهای هندسی ساخته میشدند و برای عموم مردم قابل استفاده نیستند.
در اوایل دهه ۱۹۹۰، جایگاه گوتیه بهعنوان یک طراح پیشگام که سبکها را باهم مخلوط میکند و پذیرای تنوع بین فرهنگها بود، شناخته شد. به همین ترتیب، تولیدات و طرحهای او با لباسهای ورزشی، پارچههای کشی و لباسزیر که بهعنوان لباس بیرونی مورداستفاده قرار میگرفتند، بر تمام سطوحِ بازارِ فشن تأثیر گذاشت.
استعداد گوتیه در پاریس به دلیل دوخت نفیس ژاکتها، ظرافت در انتخاب رنگها، مورد تشویق قرار میگرفت. مجموعههای گوتیه در طول سالهای زیادی با موفقیت روبرو شد، اگرچه باید بگوییم که مجموعه پاییز زمستان سال ۲۰۰۸ وی، نظر منفی زیادی را به دلیل استفاده پیش از حد و پر اغراق از پوست حیوانات در بر داشت.
او احتمالاً بیش از هر طراح دیگری در تاریخ، چه از نظر خلاقیت و چه از نظر شخصیتی، خطرات بیشتری را متحمل شده است و گاه هزینه آن را نیز پرداخت کرده است. باید به این نکته اشاره کرد که، بزرگترین اشتباهکاری وی، تبدیلشدن به مجری تلویزیون در یک برنامه تلویزیونی انگلیسی بود. اگرچه آن برنامه بسیار پرطرفدار بود ولی باعث شد که فرصت در دست گرفتن برند دیور از او گرفته شود.
علاقه و استعداد گوتیه
مادر بزرگ گوتیه، ماری گارابه یک خانه بسیار باشکوه با تزئینات سلطنتی و باستانی داشت که زمانی که گوتیه به دیدن او میرفت با او در مورد وسایل و قدمت آنها صحبت میکرد تا با آنها بیشتر آشنا شود، پس میتوان گفت مادربزرگ گوتیه بیشترین تأثیر را در شکل گرفتن افکار او داشت. یکی دیگر از چیزهایی که بر کودکی گوتیه تأثیر داشت، تلویزیون و برخی از مستنداتی بود که آن زمان پخش میشد. گوتیه بیشترین اطلاعاتی که در دوران جوانی یاد گرفته بود از طریق مطالعات شخصی و مجلات بود.
اولین لباسهایی که گوتیه طراحی کرد برای مادرش بود و به همین دلیل مادرش او را ترغیب کرد تا طرحهای خود را برای کارفرمایان ارسال کند. هنگام دیدن طرحهای گوتیه، مارک بوهان (کریستین دیور) هیچ علاقهای به آنها نشان نداد، اما پیر کاردین (Pierre Cardin)، به گوتیه که تنها ۱۸ سال سن داشت در سال ۱۹۷۰ پیشنهاد کار داد. Cardin را میتوان بهعنوان یک مربی عالی برای گوتیه نام برد.
تجربههای جدید، نگاه گوتیه را به سمت فرهنگها و تأثیرات جدید گشود و او را ترغیب کرد تا در سالهای بعد نگاهِ وسیعی برای الهامات خود داشته باشد. او اولین مجموعهی خود را در اکتبر سال ۱۹۷۶ ارائه داد. مجموعههای اولیه گوتیه در طوفانی از خلاقیت و ایده غرق شده بودند که باعث مشکلات اقتصادی زیادی برای او شد.
“من به سُنَت احترام می گذارم و از آن استفاده می کنم، اما سعی می کنم عناصر جدیدی پیدا کنم که سُنَت را جوان تر کند.”
او می گوید چرا مردان باید دامن بپوشند
معرفی دامنهای مردانه در سال ۱۹۸۵ و تکرار مداوم این موضوع، جنجالی نبود بلکه بر این عقیده بود که لباس نباید از جنس پیروی کند. وی گفت: “مردانگی به لباسی که میپوشید مرتبط نیست، این ذهن ماست که همچنین باوری را برای ما رقمزده است.” با تکرار این صحبتها گوتیه بهطور مداوم باورهای عمومی را به چالش میکشید و به بحث و جدال دامن میزد.
آنچه در تمامکار و حرفهی گوتیه میدرخشد، عشق مادامالعمر او به فشن است. او در مصاحبهای با یک روزنامه در اوایل دهه ۱۹۹۰ گفت: “من به تجارت علاقه ندارم. من این کار را نکردم که ثروتمند و مشهور باشم. هدف من این است که کاری را که میخواهم انجام بدهم. من نمیخواهم همه چیز را به دستیارها واگذار کنم و خود، یک تاجر شوم. “
دو نمونه از کارهای گوتیه